Kayyum uygulaması tartışmasının damga vurduğu Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nde DEM’lilerin CHP’lileri kendilerine destek vermemekle eleştirmesi dikkat çekti.
HEDİYE EROĞLU
Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nin, 2024 Yılı Haziran Ayı Olağan Toplantısı I. Birleşimi, Kongre ve Sergi Sarayı’nda yapıldı. Toplantıda birimlerden gelen 34 ve komisyonlardan gelen 7 madde görüşüldü. Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer ile birlikte 11 meclis üyesi toplantıya katılmadı.
Meclise başkanlık eden Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Ali Uyan, Başkan Seçer’in önceden belirlenen programı nedeniyle toplantıya katılamadığını söyledi.
Kayyum uygulaması tartışmasını damga vurduğu mecliste DEM’lilerin CHP’lileri kendilerine destek vermemekle eleştirmesi dikkat çekti.
“CUMHURİYET; HALK EGEMENLİĞİNE DAYALI BİR YÖNETİM BİÇİMİ İSE BUNUN GEREKLİLİKLERİNE UYMAMIZ GEREKİYOR”
Konuyla ilgili ilk olarak söz alan Akdeniz Belediyesi Başkan Yardımcısı Özgür Çağlar, “Geçen hafta Hakkari Belediyesine kayyum atandı. Anayasamızın birinci maddesinde, ‘Türkiye Cumhuriyeti bir cumhuriyettir’ der, Cumhuriyet; halk egemenliğine dayalı bir yönetim biçimi, rejimdir. Her ülkenin kendine göre bir rejim vardır. Monarşide, diktatörlükte... Muasır medeniyetler seviyesine ulaşabilmemiz içinde bu rejimle yönetilmemiz gerekiyor.
Kayyum halk iradesine vurulmuş bir darbedir. Cumhuriyet; halk egemenliğine dayalı bir yönetim biçimi ise bunun gerekliliklerine uymamız gerekiyor. HDP’nin 2016’da 90 küsür belediyesine kayyum atandı. 2019’da 65 belediye kazandı ve yine 3 ay sonra 59 belediyemize kayyum atandı. Seçimle göreve gelen belediye başkanları gözaltına alındı, tutuklandı. Yıl 2024 yine seçim yaptık ve 78 belediye kazandık ama yine bin kayyum operasyonu ile karşı karşıyayız. Kayyum zihniyetinin ne kadar tehlikeli bir anlayış olduğunu sadece DEM partililer olarak bizler değil toplumun tüm kesiminin bu anlayışa karşı etkili bir duruş muhalefet sergilemesi gerektiği, bilinçli bir yurttaşın hem sorumluluğu hem yetkisidir. Çünkü Anayasa’nın ikinci maddesinde, ‘Türkiye Cumhuriyeti demokratik, laik, sosyal bir hukuk devletidir’ der. Ülkemiz kurulurken hazırlanan anayasa ile laiklik, demokrasi, sosyal devlet ve hukuk devleti kolonların üzerine kurulmuştur ama kayyum zihniyeti bu kolonların çürütülmesi anlamına geliyor. Eğer bir yapının kolonları çürütülürse o yapı da çok fazla ayakta kalamaz. Bu adalet, hukuk sorunu, hepimizin sorudur.
Gerçekten durum çok vahim. Bu vahimliğin üzerini biraz irdelemek gerekiyor.
“DURUM VAHİM”
Gençliğe Hitabede; ‘memleketin dâhilinde iktidara sahip olanlar, gaflet ve dalalet ve hatta hıyanet içinde bulunabilirler’ der. Bu ifadelerin ne kadar derin ve öngörülü bir şekilde şu an içinde bulunduğumuz durumu anlamamızı sağlıyor. Durum vahimdir. Siyasal iktidar seçim yapıyor, halk gidip oy veriyor ama iktidar seçilen belediye başkanlarını tutukluyor.
Erdoğan, ‘sandıktan çıkman başımız gözümüz üstüne saygı duyacağız’ dedikten iki ay sonra Hakkari Belediyesine kayyum atandı. Hani saygı? Hitlerin faşizminin olduğu dönemde Almanya’da bir şair yazıyor, ‘Önce yahudiler için geldiler sesimi çıkarmadım sonra komünistler için geldiler sesimi çıkarmadım., sonra sendikacılar içindiler çünkü sendikacı değildim sonra benim için geldiler ses çıkaracak kimse kalmamıştı” diye konuştu.
“BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ’NİN BU KAYYUM ZİHNİYETİNE KARŞI BİR ŞEY SÖYLEDİĞİNİ GÖRMEDİM”
Konuşmasının devamında Mersin Büyükşehir Belediyesi yönetimine yönelik eleştiride bulunan DEM’li Özgür Çağlar, “Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin bu kayyum zihniyetine karşı bir şey söylediğini görmedim. Yanlışım var ise düzeltin. Hakkari Belediye başkanı ile ilgili ‘dosyası var’ deniliyor. Bir insanın dosyası arken seçime girebilir. Biz kayyum zihniyetini kabul etmiyor, karşısında duruyoruz. Ciddi bir şekilde bununla mücadele edeceğiz, etmeye de devam edeceğiz sizler ide bu kayyum zihniyetinin karşısında durmaya davet ediyoruz” diye konuştu.
CHP’DEN “KAYYUMA KARŞIYIZ” SAVUNMASI
CHP’li Başkanvekili Ali Uyan ise araya girerek, “Bu siyasi bir irade, siyasi karar. Elbette ki bizlerde anti demokratik uygulamaların hepsinin karşısındayız. Bu uygulama darbe ise darbe, kayyum ise kayyum, haksız hukuksuz tutuklama ise tutuklama, gazetecilerin, milletvekillerinin içeriye atılmasına karşıyız.
Sadece Büyükşehir nezdinde değil bizim CHP genel başkanımızın, milletvekillerimizin, grup sözcülerimizin bu konudaki açıklamalarını, il örgütlerimizin yapmış olduğu nöbetleri dikkate alırsanız CHP olarak haksız tutumlara nasıl bir direnç gösterdiğimizi görürsünüz. Hem CHP’nin hem belediyemizin hakkını verirsiniz” yanıtı verdi.
“TERÖRLE ARANIZA MESAFE KOYUN”
AKP’li Meclis Üyesi Muhammed Emin Tunçaz ise “Sayın cumhurbaşkanımızın tecelli eden iradeye saygılı olunması ile ilgili hususta bir aykırılık yoktur. Sayın cumhurbaşkanımız vatandaşa hizmet etmeleri konusunda herhangi bir engelleme faaliyeti içinde bulunmuş değildir. Ancak kayyum bir neticedir.
Aday olunmasına engel olmayacak bir durum söz konu var ise de 10 senedir terör suçları ile ilgili yargılanmakta olduğu bir kişiyi belediye başkanı adayı göstermek aslında sayın meclis üyemizin ifade ettiği o kolonların tahribine yönelik bir siyasi yaklaşımdır. Fakat bu gözden kaçırılmaktadır. Asıl bu kolonları yıkmaya çalışan terörle aralarına mesafe koymaksızın bir takım mağduriyet algıları ile kamuoyunu yanıtlamaya çalışan bu siyasi hareketin pozisyonudur.
Yargıya intikal etmiş bu hususta meclisimizin konusu olmaksızın arkadaşlarımızın spekülasyon yapmasını doğru bulmuyoruz. Evet masumiyet karinesi vardır belki aklanacaktır, daha süreç tamamlanmış değildir. Ancak süreç devam ederken kayyum uygulamasında hukuka aykırı bir durum yoktur” ifadelerini kullandı.
“BELKİ DE BU BİR BAŞLANGIÇTIR, SESİZ SESSİZ GELİYORLAR”
DEM Partili Yakup Danış ise tepki göstererek, “AKP’liler ‘Hukuki olarak bir süreç devam ediyor, dosya kapanmadı sonucu bilmiyoruz’ dediler. Mevzuata göre meclis kendi içinden belediye başkanı seçmeli, kayyum atanmamalı. Türkiye’nin geleceği ile ilgili konuşuyoruz ama biraz samimi olmamız lazım. Ben kendim uluslararası ticaret işi ile uğraşıyorum. Şuan dünyada Türkiye’ye yatırım yapılmamasının en büyük etkilerinden biri de kayyum politikasıdır. 2023’te çok büyük oranda yatırımcı getirdik Türkiye’ye ama ülkeyi araştırdıklarında ‘seçilmiş bir belediyeye çok rahat kayyum atayan bir zihniyet benim şirketime hayli hayli kayyum atar’ denildi ve o yatırım gerçekleşmedi. Belki de bu bir başlangıçtır, yavaş yavaş kabullendire kabullendire sesiz sessiz geliyorlar ama biz buradan tekrar söylüyoruz bu durumu kabullenmeyeceğiz. Bir nöbetimiz var akşam 7’de başlayıp, gece 11’e kadar süren. Bu gece tüm arkadaşlarımızı bu nöbette görmek isterim” diye konuştu.
“İŞİNE GELDİĞİNCE HUKUKÇU”
DEM’lilerin açıklamalarına sert tepki veren ise Gülnar Belediye Başkanı MHP’li Fatih Önge oldu.
Akdeniz Belediye Başkan Yardımcısı Özgür Çağlar’ın açıklamalarına tepki gösteren Önge, “İfadelerini dinlerken hayretler içerisinde kaldım. Ben hayatımda kendisi ile bu kadar çelişen bir ifade nadiren gördüm. Özellikle bir hukukçunun bu ifadeleri kullanması daha acı demek ki hukukçu değil işine geldiğince hukukçu. Çünkü evet yüce devletimiz Türkiye Cumhuriyeti, cumhuriyet ile yönetilmektedir. Ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları cumhuriyet yönetimini büyük emeklerle fedakarlıklarla kurmuştur ama bir devletin yönetiminin cumhuriyet olması bu devlette yaşayan hiçbir vatandaşa cumhuriyetin temel ilkelerine saldırma hele hele fütursuzca saldırma, cumhuriyetin temel ilkelerini yıkacak faaliyetlerde bulunma hakkını vermez
Evet Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devletidir ama hukuk demek işimize geldiğince hukuk demek değildir. Kayyum uygulaması da ifade edildiği gibi hukuksal bir sürecin sonunda tedbir amacıyla alınmıştır.
Gençliğe Hitabede iktidar sahipleri gaflet delalet içinde bulunabilir gibi bir ifade var evet ama iktidar demek yönetime sahip olmak bu sadece genel değil yerel iktidarı da kapsar. Bu konuda da demek ki hepimiz gaflet delalet hatta hıyanet içinde bulunmayacağız ki bazı tedbirlere maruz kalmayalım” şeklinde konuştu.
DEM’Lİ SARIYILDIZ; CHP VE MHP’YE ÇIKIŞTI
Akdeniz Belediye Başkanı Hoşyar Sarıyıldız ise Başkan Önge’nin açıklamalarına tepki gösterdi.
Sarıyıldız, “Meclis üyelerimizin yerel gündemiyle ilgili olduğunu düşünerek değerli fikirlerini belirttikleri bir konuda değerli meclis üyelerimizin kullandıkları dil ve üsluba dikkat etmeleri gerektiğini bu kapsamda sayın Fatih Önge’nin kullandığı dil ve üslubun çok hoş olmadığını, belediye başkan yardımcımızın değerlendirmelerini yaparken gayet nazikken kendisini de bu tarz ve üsluba yakışır olması gerektiğini düşünüyoruz.
Kayyum uygulaması ile ilgili hepimizin canını sıkan üzen bir durum söz konusu. Hakkari’de uygulanan kayyumun sadece o bölge insanın haklarını gasp etme sonucu doğurmamakta. Hepimiz karşı çıkmalıyız.
Siyasi partilerin genel merkezlerinin gerekli hassasiyeti gösterdiğini hepimiz gördük.
Bugün bu mecliste şunu beklerdik; meclis üyesi arkadaşlarımızın, belediye başkanlarımızın böyle bir gasp iradesini olumsuz yönde değerlendirmesini ve hatta bunun bir daha yaşanmaması için Türkiye siyaset tarihine not düşülmesini beklerdik. Fakat bırakalım bununla ilgili bir değerlendirme yapmayı polemik konusu olduğunu gördük. Kayyum nerede hangi belediyeye ilişkin olursa olsun adalet duygusun çiğner, toplumun demokrasiye olan inancını kırar.
Bugün hukukçuların bile bazı zamanlarda yargılandıklarını gördük. Bazı insanlar hakkında hukuksuz yargılamalarda bulunan savcı ve hakimleri nasıl yaralandığını gördük. Dönemler değişir ama toplumun adalete olan duygusuna zarar gelmemeli.
Bir hukukçu için kendi işine yarayan demek doğru bir tabir değildir. Bizler meclis üyesiyiz, halkları temsil ediyoruz, ona kullandığımız dilin halkları rencide edeceğini bilmeliyiz. Burada bu dil bir daha kullanılmamalı” dedi.