Mersin Eczacı Odası Başkanı Aliye Akgül Aydın, sektörün en büyük gider kalemlerinden birinin yüksek kiralar olduğunu söyleyerek, “Eczane olacağını duyan kira zammı çok arttırılıyor. Bu artık karşılanabilir değil” dedi.
HEDİYE EROĞLU
Eczacılar, bulunamayan ilaç sorunu ve artan giderler nedeniyle maddi zorluk yaşıyor. Mersin Eczacı Odası Başkanı Aliye Akgül Aydın, yaşadıkları sorunlara dikkat çekerek, özellikle bellerini büken artan kiralara dikkat çekti.
“ECZANE OLACAĞINI DUYAN KİRA ZAMMI ÇOK ARTTIRILIYOR”
Mersin’de 750 civarı eczane olduğunu ve odanın da bin 200 kişi civarında üyesi bulunduğunu söyleyen Başkan Aydın, ilaç depolarının da bulunduğu kentte sektörün dinamik bir yapıya sahip olduğunu aktardı.
Ancak özellikle kira artışlarının eczacılar için de çok büyük bir problem olduğunu dile getiren Aliye Akgül Aydın, “Enflasyonist ortamdan önce de yani çok eski yıllardan beri bir dükkanın belli bir kira bedeli, orası eczane olacağı zaman rakam çok arttırılır. Yanlışta bir düşüncedir bu. Eski dönemlerde eczanelerin karlılık oranlarının yüksek olması, ilaç bedellerinin çok üst seviyelerde olması eczanelerin çok karlı, çok iyi kazanan işletmeler olması sebebiyle böyle bir anlayış vardı.
“ECZACILARIN EN BÜYÜK GİDER KALEMLERİNDEN BİRİ KİRA”
Ama 2002 yılından beri yapılan sağlıkta dönüşüm projeleri ile ilaç ekonomilerinin bozulmuş olması, ilaca ayrılan payın çok büyük ölçüde düşmesi ve ilaçta karlılığın düşüyor olması eczaneleri çok ciddi zorluklara sürüklüyor. Eczaneler olarak ekonomik olarak ayakta kalmakla mücadele eder bir durumdayız. Bu nedenle kiraların bir dükkan eczane olacağı durumunda yükselmesi artık karşılanabilir değil. Çoğu meslektaşımızın en büyük gider kalemlerinden biri kiradır ve çok büyük sıkıntılar yaşıyoruz” diye konuştu.
“TÜRKİYE’DE DE ŞUANDA ECZANE AÇILABİLECEK ÇOK FAZLA YER YOK”
Tüm zorluklara rağmen eczacılığın hala ilgi gören bir meslek olduğunu belirten Aydın, 2012 – 2012 yıllarında yapılan kanun değişikliği ile eczanelerin açılmasının belli bir sınıra tabi tutulmaya başlandığını anımsattı. “Daha öncesinde meslektaşlarımızın çoğu bu bölümü tercih ederken eczane açmak isterlerdi. Ancak bu kanun değişikliğinden sonra eczane açılışlarına limit geldi” diyen Aydın, “Türkiye’de de şuanda eczane açılabilecek çok fazla yer yok. Bu kanun değişikliğinden sonra eczacılık fakültesine giren meslektaşlarımız bir yasaya tabu oluyorlar. Öncelikle bir yıllık yardımcı eczalık dediğimiz bir süreci geçirmeleri gerekiyor. Bundan sonra eczane açma hakkı elde ediyorlar ama onda da ilçe bazında nüfusa göre eczane açılabilir yerlere gidip eczane açabiliyorlar ki bu da zaten belli bir atama ile oluyor. Bu nedenle belli kriterler olması sebebiyle zorlaştı. O yüzden öğrenciler bu durumu bildiği için tercih talebi düştü” dedi.
“ECZACILIK FAKÜLTELERİNİN VE KONTENJANLARIN SAYISININ ÇOK CİDDİ ARTIYOR OLMASI CİDDİ BİR SORUN”
Ama burada çok daha büyük bir problem var; eczacılık fakültelerinin ve kontenjanların sayısının çok ciddi artıyor olması. Bu mesleğin tercih edilebilirliğini düşürüyor, hem de işsiz eczacı sayısını arttırıyor.
Sağlık Bakanlığı’nın 2023 yılı için ihtiyaç duyulacağını ön gördüğü eczacı sayısı 32 bin 500 civarındaydı ama 2023 yılında artan fakülte kontenjanları ile beraber 50 bin eczacı mezun oldu. Maalesef bu beklentinin çok çok üzerinde. Böyle olunca da isiz sayımız çok arttı. Eczacılık gibi halk sağlığı hizmeti hem de ilacın bulunduğu her noktada görev yapması gereken meslektaşlarımızın işsizlik oranının yüzde 20’lere çıkmış olması bizler için çok üzücü. Bu nedenle çok fazla tepki ve talepte bulunduk. Hatta Türk Eczacılar Birliği olarak geçtiğimiz aylarda YÖK önünde basın açıklamaları yaptık ve kontenjanlar düşürüldü. Yalnız bu yaklaşık 2018 yılından sonra ilk defa kontenjanın düştüğü sene oldu. Bu arada bir işsiz eczacı ordusu yaratılmış oldu.
“YENİ İSTİHDAMLARIN ARTTIRILMASI İÇİN ÇOK CİDDİ PROJELERİN GELİŞTİRİLMESİNE İHTİYAÇ VAR”
Bundan sonraki süreçlerde yardımcı eczacılık yapmak zorunda kalan meslektaşlarımızın hangi prosedürlerde görevlerini gerçekleştireceği ile ilgili ve yeni istihdamların arttırılması için çok ciddi projelerin geliştirilmesine ihtiyaç var. Evet bir kanun değişikliği oldu ama bu değişiklik ile beraber yardımcı eczacılık yapacak meslektaşlarımızın haklarının ne olduğu, nerede nasıl yapılacağı veya bir haksızlığa uğradığında nasıl bir yol izleneceği ile ilgili hiçbir açıklama yapılmadı. Biraz yalnız bırakıldık bu konuda. Gerçekten fakülteden mezun olan meslektaşlarımız çok ciddi sıkıntılar yaşıyorlar. Öncelikle istihdam sorununun çözülmesi gerekiyor. Kamu hastanelerinde bakım hizmetlerinde sanayide eczacıların yüksek oranda istihdam edilip, çalıştırılabileceği çok alan var, bu alanlara artık meslektaşlarımızın yerleştirilmesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi.