Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ne yürüyen çevreciler nükleer enerji inadından bir an önce vazgeçmek için fazlasıyla yeterli neden olduğuna dikkat çekerek, “Akkuyu Nükleer Güç Santralı inşaatı durdurulsun, sözleşmesi feshedilsin” çağrısı yaptı.
HEDİYE EROĞLU
İklim Adaleti Koalisyonu ve Ekoloji Birliği’nin hayata geçirdiği, ‘İklim Adaleti Çukurova Kervanı Mersin Buluşması’nda Akkuyu’ya yüründü. Mersin Nükleer Karşıtı Platform bileşenleri ile Mersin Çevre ve Doğa Derneği üyeleri de destek verdi.
Sabah saatlerinde balıkçılarla buluşan kervan temsilcisi çevre derneklerin üyelerinden oluşan yaklaşık 50 kişilik grup daha sonra iki otobüsle Gülnar ilçesi Büyükeceli Mahallesi’nde inşaat devam eden Akkuyu Nükleer Santrali alanında inceleme yapmak için yola çıktı.
Önceki yıllarda bölge gidişlerinde sık sık güvenlik önlemlerine takılan çevreciler bu defa benzer uygulamalara maruz kalmadı. Bölgeye seyahatlerine emniyet güçlerinin kimlik kontrolü yapması sonrası izin verilen çevreciler sahaya yakın bölgede inerek, ana kapıya yürüdü. Ellerinde pankart ve dövizlerle yürüyen çevreciler, santral ana kapı girişine yaklaştırılmadı.
İKTİDAR, TUTKUNUN ESİRİ OLDU
Burada Ekoloji Birliği’nden Melis Tantan ve İklim Adaleti Koalisyonu adına Levent Büyükbozkırlı’nın yaptığı açıklama ile Akkuyu NGS’den vazgeçilmesi çağrısı yinelendi.
Türkiye’nin nükleer enerjiye sahip olma tutkusunun 1950’lere, santral yapım projelerinin de 1970’lere kadar geri götürülebileceğinin işaret edildiği açıklamada, “Günümüzde ise mevcut iktidar, tamamen bu tutkunun esiri olarak ve daha Türkiye’nin nükleerden üretilecek elektrik enerjisine ihtiyacı olup olmadığını bile sorgulamadan, bir stratejik yol haritası yapmadan, nükleer enerji sektörünü düzenleyecek kurumsal yapıyı ve mevzuatı yeterince oluşturmadan Rusya Federasyonu ile Akkuyu Nükleer Enerji Santrali projesine girişmiştir. Üstelik, ticari bir anlaşma olmasına karşın, nükleer enerji santrali sözleşmesi TBMM’de onaylatılmış, bu şekilde uluslararası bir sözleşme vasfı kazanarak, dokunulmazlık kazanmasına gayret edilmiştir” denildi.
“VAZGEÇMEK İÇİN FAZLASIYLA YETERLİ NEDENLER VAR”
AKP hükümeti tarafından nükleer enerji santrali kurulumuna başlarken yukarıda belirtilen politika uygulanmamış olsaydı bile Türkiye’nin ne bugün ne de ileride nükleer enerji santraline ihtiyacı olmadığının vurgulandığı açıklamada, “Aşağıda sıraladığımız gerekçeler nükleer enerji inadından bir an önce vazgeçmek için fazlasıyla yeterlidir:
Türkiye’nin mevcut elektrik üretimi kurulu gücü ve devam eden proje stokları dikkate alındığında, en az 5 yıl boyunca yeni yatırıma ihtiyacı yoktur. Bundan sonrası için de rüzgâr ve güneş enerjisi yeterli olacaktır. Özellikle dağıtık kuruluma imkân sağlayan, enerji bağımsızlığını artıran ve bu yönüyle de demokratik enerji olarak adlandırılan güneş enerjisinde bugün, kapasitenin sadece yüzde 3’ü kullanılmaktadır.
FAHİŞ ELEKTRİK FATURALARI DAHA DA ZAMLANACAK
Akkuyu santralinin üreteceği elektrik enerjisi miktarının yarısına, 15 yıl boyunca bir devlet şirketi olan EÜAŞ tarafından 12,35 ABD cent/kwH gibi çok yüksek bir fiyatla alım garantisi verilmiştir. Bunun anlamı, hammadde maliyeti sıfır olan rüzgâr ve güneşten daha ucuza elektrik üretmek yerine, elektriği pahalıya mal etmek ve halkı enerji yoksulluğuna iten fahiş elektrik faturalarının daha da zamlanmasıdır.
“RUSYA’YA BAĞMILI HALE GELDİK”
Stratejik açıdan Türkiye, enerji sektöründe doğalgaz, kömür ve petrol ithalatında Rusya’ya bağımlı hale gelmiştir. Nükleer enerjinin Rusya denetiminde üretilmesi, bu ülkeye bağımlılığı iyice artıracaktır. Zira santralin sahibi bir Rus devlet şirketi olan Rosatom, ana yapımcı da başka bir Rus şirketidir. İnşaat arazisi Rus şirkete bedelsiz verilmiş, vergi muafiyetleri sağlanmış, daha da vahimi atıklar, Rus şirketin sorumluluğundan çıkarılmış ve on binlerce yıl radyoaktivitesini koruyacak olan bu atıkların toprağa ve yeraltı sularına karışmadan nasıl bertaraf edileceği meselesi Türkiye’ye bırakılmıştır. Üstelik bugün halen nükleer enerji santrallerinin atıklarının tam olarak bertaraf edildiği bir yöntem mevcut değildir.
“CİDDİ TEKNİK SORUNLAR YAŞANABİLİR”
Nükleer santrallerin ticari ömürlerini doldurduktan sonra söküm bedelleri de ilk tesis kurulum bedelleri kadar yüksektir ve bu bedel Akkuyu’da Türkiye’nin sırtına yüklenmiştir.
Kurumsal yapı ve mevzuat doğru dürüst oluşturulmadan yapımına başlanan santralde denetimin layıkıyla yapılması yönünde endişeler oluşmaktadır ve bu durum, işletim sürecinde ciddi teknik sorunlara yol açabilir.
Nükleer santral inşaatı bölgesi, sadece Ecemiş fayı nedeniyle değil, Kıbrıs Dalma Batma Kuşağı, Ölü Deniz Kırığı, Güney Ege Dalma Batma Kuşağı ve 4. Doğu Anadolu kırıkları nedeniyle de depreme yönelik endişeler doğurmaktadır. Akkuyu Nükleer santrali projesinin mühendislik ve inşaat çalışmalarında deprem riskinin gereken düzeyde değerlendirilmediği yolunda kaygılar bulunmaktadır.
Nükleer santrallerde kaza riski her zaman mevcuttur ve geniş bir coğrafyada, bedelini tüm canlıların ödeyeceği, on yıllarca sürecek ağır yıkımlara yol açacaktır.
AKKUYU; SİYASİ BİR ŞOV!
Halkın, meslek odalarının ve Ekoloji Örgütlerinin yıllardır öne sürdükleri gerekçeleri ve talepleri dikkate alınmadan inşaatına devam edilen Akkuyu Santrali, iktidarın siyasi bir şovu olarak 2023’te bir reaktörün açılışına yetiştirilmeye çalışılmaktadır. Bu yetiştirme telaşesinin de etkisiyle ve özensiz çalışmayla temel inşaatında çatlaklar meydana gelmiş, santralin inşasındaki iş güvenlik önlemlerinin göz ardı edilmesi nedeniyle işçi ölümleri meydana gelmiştir. Rus şirket, çözümü yerli inşaat şirketini devre dışı bırakmakta bulmuştur.
NÜKLEERE YEŞİL BOYAMA
Nükleer lobileri ve işbirlikçileri olan bazı hükümetler, nükleer enerjiyi ‘yeşil enerji’ olarak pazarlama gayretindeler. Bu tam anlamıyla bir ‘yeşil boyamadır’. İşletimi sırasında sera gazı salımı yapmaması, nükleeri temiz ve sürdürülebilir enerji olarak nitelendirmeye yetmez. Bunun için doğaya ve insanlara olan etkiler bütüncül bir bakışla ele alınmalı, kaza riski ve radyoaktif atıkların bertarafı mutlaka dikkate alınmalıdır. Çernobil kazası daha hafızalarımızdayken, buna Fukuşima felaketi eklendi ve nükleerde hiçbir riskin alınmaması gerektiği gerçeğini bir defa daha açıkça ortaya koydu.
TÜRKİYE’NİN NÜKLEERE İHTİYACI YOK
Türkiye’nin ne bugün ne de ileride nükleer enerjiye ihtiyacı yoktur. Bu nedenle Akkuyu nükleer enerji santrali sözleşmesi derhal feshedilmeli ve inşaat durdurulmalıdır, Sinop ve İğneada’da yapılması düşünülen projeler iptal edilmelidir. Doğayla ve yaşamla barışık enerji politikasında ne nükleere ne de fosil yakıta yer vardır. İhtiyacımız olan, doğayla yitirdiğimiz bağı yeniden kurmak, doğal varlıkları acımasızca sömürmekten ve tüm gündelik yaşantımızı kaplayan tüketim çılgınlığından kurtulmaktır. Devamlı tekrar edilen “sürdürülebilirlik” kavramına gerçek anlamını vermek ve gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak istiyorsak, hemen şimdi radikal bir toplumsal değişime hazır olmalıyız. Nükleere inat yaşasın hayat!” denildi.