Mersin’in Yenişehir ilçesinde Turunçlu ve Değirmençay Köylerinde Tüsan Yapı Sanayi A.Ş tarafından yapılmak istenen kalker ocağı ve kırma eleme tesisi projesi itirazlar sonucu engellendi. Çevreciler bu kazanımın Hamzabeyli Mahallesi’nde de yaşanması için mücadeleyi sürdürme çağrısı yaptı.
HEDİYE EROĞLU
Mersin’de Toroslar’ı delik deşik etmek isteyen kalker ocağı ve kırma tesislerine yönelik Mersin Çevre Platformu bileşenlerince yürütülen direniş kazanımlarla sonuçlanmaya devam ediyor.
Son olarak Yenişehir İlçesi Değirmençay ve Turunçlu Mahalleleri mevkiindeki yapılması planlanan kalker ocağı ve kırma eleme tesisi projesi ile ilgili olarak bakanlığa sunulan ÇED Raporu, İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından reddedildi. Proje ile ilgili olarak ÇED Yönetmeliğinin 14. maddesi gereğince ilgili bakanlık tarafından 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumsuz' Kararı verilmesi bölge halkınca secinçle karşılandı.
Diğer yandan ÇED süreci devam eden Hamzabeyli ve diğer bölgelerdeki yatırımlar için de ÇED süreçlerinin benzer şekilde sonlandırılması için mücadeleyi sürdürme çağrısı yapan çevreciler, “Güzel haber, devamı gelsin!” yorumu yaptı.
DARISI HAMZABEYLİ’NİN BAŞINA!
Mersin Çevre ve Doğa Derneği (MERÇED) Başkanı Sabahat Aslan, bu kararın çıkmasında Mersin Çevre Platformu’nun itirazları, bölgede yaptığı eylem ve etkinliklerin önemli olduğunu söyleyerek, “Çabalarımız sonucunda böyle bir karar alınması çok önemli. Bizim hazırladığımız ÇED raporlarına yönelik itiraz dilekçeleri çok önemli. 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda çok nokta vardı. Mersin’in doğası için olumlu karar. Devamının Hamzabeyli için de gelmesini bekliyoruz. Darısı Hamzabeyli’nin başına” dedi.
‘ORMAN ALANI, TARIM ALANI VE DOĞAL KARAKTERİ KORUNACAK ALAN’
Mersin Çevre Platformu öncülüğünde çevreciler ve yöre halkı tarafından Mersin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne verilen itiraz dilekçelerinde, projenin olumsuz etkilerine şu ifadelerle dikkat çekilmişti: “Yenişehir İlçesi, Değirmençay ve Turunçlu Mahalleleri mevkiinde Tüsan Yapı Sanayi A.Ş. tarafından yapılması planlanan kalker ocağı ve kırma eleme tesisi projesine itiraz ediyoruz. ÇED başvuru aşamasında 67,96 hektarlık ruhsat alanının 58,79 hektarlık bölümü ÇED alanı olarak belirlenmiş olup, daha sonra Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nin kararı ile onaylanan Mersin 1/100 bin ölçekli İl Çevre düzeni planında kısmen ‘Orman Alanı, Tarım Alanı ve Doğal Karakteri Korunacak Alan’ olarak işaretli bölge içinde kaldığı tespit edilmiş olup; doğal ve ekolojik niteliği korunacak alanlar, doğal karakteri korunacak alanlar, kayalık taşlık alanlar, sazlık bataklık alanlar, makilik fundalık çalılık alanlar başlıklı 8.23.4 maddesinde ‘bugünkü arazi kullanımı devam ettirilecek bu alanlarda, zorunlu olan teknik altyapı hizmeti uygulamaları dışında, doğal bitki örtüsü, topografya ve silüet etkisini bozacak ya da çevre tahribatına sebep olacak hiçbir uygulama yapılamaz. Bu alanlar yapılaşmaya açılamaz’ hükmü yer almaktadır.
Bu hükme göre belirlenen ÇED alanında taşocağının kurulumu ve işletimi yasal değildir. ÇED alanında Yapılan patlatma tasarımına göre her bir delikte 41,5 kg anfo, 1 kg dinamit kullanımı söz konusu olup, bir atımda 117 delik açılması planlanmaktadır. Bu durumda bir atımda 4.938 kg anfo, 117 kg dinamit kullanılacaktır. Ayda 8, yılda 96 patlatma gerçekleştirileceği yazılıdır. Bu patlatmalar Proje etki alanı içerisinde, en yakın kaynak noktası ÇED alanı 3 nolu poligonuna yaklaşık 525 metre kuzey batısında yer alan K – 6 içme suyu kaynağıdır. K-6 nolu içme suyu kaynağından Bozon Mahallesinin içme suyu ihtiyacı karşılanmaktadır.
SU KAYNAKLARINI OLUMSUZ ETKİLEYECEKTİ
Devlet Su İsleri Genel Müdürlüğü Etüt, Planlama ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı kurum görüş yazısında ‘ÇED alanı içerisinde yer alan Ocak-1 ve Ocak-3 alanlarının ortasından alanlara ortalama 60 metre mesafeden, DSİ 6. Bölge Müdürlüğüne ait ve proje aşamasında olan Değirmençay Barajı Sulama Projesi’ne ait sulama ana kanalının geçtiği; stok ve kırma-eleme tesisi alanlarının doğusundan, BTA ve Ocak-2 alanlarının batısından ve şantiye alanının içerisinden mevsimsel akışlı bir dere olan Pelitkoyağı Deresinin geçtiği, Ocak-3 alanının batısında alana en yakın 150 metre mesafeden Erçel Deresinin geçtiği belirtilmektedir.
Taşocağı işletimi sırasında yapılacak yoğun ve yüksek tonajlı patlatmalar içme suyu kaynağı olan K – 6 içme suyu kaynağına, Değirmençay Sulama Barajına, Pelitkoyağı ve Erçel Derelerine çok zarar verecektir. Çed raporunda Proje kapsamında kullanılması planlanan ÇED alanları Mersin – Adana Planlama Bölgesi 1/100 bin Ölçekli Çevre Düzeni Planı O32 paftasında yer almakta olup, “Orman Alanı” ve “Tarım Alanı” olarak işaretlenmiştir.
Proje alanına en yakın konut Değirmençay Mahallesindeki proje alanına 520 m mesafede bulunan limon bahçesi nitelikli arsada yer aldığı yazılıdır.
Bölgenin geçim kaynağı tarımdır. Taşocağı işletimi sırasında Tarım alanları ve yerleşim bölgesindeki konutlar ve Turunçlu, Karahacılı, Kuzucubelen, Emirler, Uzunkaş, Değirmençay, İnsu ve Bozon Mahalleleri çok olumsuz etkilenecektir.”