Denetim komisyonu üyesi, Zafer Şahin Özturan Mersin Büyükşehir’i topa tuttu: 600 milyon TL’lik tek ihale!.. Aşılan doğrudan temin alım limitleri… İhalelerin hep aynı firmalara verilmesi… Yüksek tanıtım ve organizasyon giderleri.. Yüksek kira ve tamirat bedelleri… 100 milyonu bulan araç kiralama ücretleri…
HEDİYE EROĞLU
Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 2023 Yılı Nisan Ayı Olağan Toplantısı’nın 1. Birleşiminde, Denetim Komisyonunun eleştirilerle dolu raporundaki önemli tespitler dikkat çekti. Tespitlerle ilgili komisyon üyesi Meclis Üyesi Zafer Şahin Özturan, 45 günlük bir çalışma süresinde raporu ele aldıklarını söyleyerek, tespitleri ile ilgili sert değerlendirmelerde bulundu.
TEK SEFERDE 600 MİLYONTL’LİK İHALE!
Kafasına takılan konularla ilgili bilgi talep eden Özturan, özellikle son 4 yılda dikkatini çeken önemli okunun toplu büyük tek ihaleler olduğunu ifade etti. “Bu ihaleler verilirken baya fazla kalemi tek kalemde verilmiş. İhaleler toplulaştırılmış. İşlemin doğru olmadı, işlerin uzmanlık alanlarına göre tasnif edilip yapılan işin kalitesini arttıracak, maliyetini düşürecek ve bitirme sürecini hızlandıracak bir yapıya girmesi gerekiyor.
Belediyenin aslında farklı farklı birimlerinin, farklı çalışmaları var. Bununla da ilgili bir ihale süreci var. Ama 30 daire başkanlığının işi tek bir seferde tek bir paket halinde ihaleye çıkıyor. Biz bunu komisyonda araştırırken karşımıza 600 milyon küsur gibi bir rakam çıktı. Bu işin böyle tek kalemde değil, tüm yapılacak işlerin kendi alanlarına, uzmanlıklarına göre ihale edilmesi gerekiyor. Bunun sağlıklı olmadığını düşünüyorum” dedi.
KONSER GİDERLERİ ÇOK YÜKSEK
Belediyelerde sık sık gündeme gelen yüksek tanıtım ve organizasyon maliyetleri ile ilgili de eleştirilerde bulunan Özturan, “Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin 2022 yılı tanıtım ve organizasyon maliyeti 65 milyon TL. Bunlara baktım inceledim, gerçekten rakamları çok yüksek buldum. Konserleri veya etkinlikleri yapmayalım demiyorum ama maliyetlerini dikkate alalım. Tarsus’ta 3 Ocak ile ilgili bir etkinliğimiz olmuş. Sadece bir etkinliğin maliyeti 7 milyon TL. Diğer harcamaları ile belki bu 15 milyon TL’yi buluyor. Kendi iç bünyemizde uzmanlıklar oluşturup, organizasyonları tanıtımları kendimiz yapabilirsek en azından bu maliyetlerden de kurtulmuş oluruz.
Kültürel etkinlikleri bizde önemsiyoruz, destekliyoruz. Ama sadece 40 milyon TL bu etkinlikler için harcamışız. Sadece bir etkinlik yapmışız 35, milyon TL, Tek bir sanatçı getirmişiz 2 milyon TL. Önümüzdeki dönem ile ilgili bu alanda planlama yapılmalı. 65 milyon tanıtım, temsil tanıtım giderimiz varken, 40 milyon sosyal yardım desteğimiz var” diye konuştu.
DOĞRUDAN TEMİN ORANI AŞILMIŞ, KİK’TEN ONAY ALINMAMIŞ
Doğrudan temin alımlarını da eleştiren Özturan, “Sayıştay raporlarına göre doğrudan temin oranı belediye bütçesinin yüzde 10’unu aşamaz. Aştığı zaman Kamu İhale Kurumu’ndan (KİK) onay alınması gerekiyor. Ama bu oran hem aşılmış hem de KİK’ten onay alınmamış.
Açık ihalelerde katılım yüksek olduğunda rekabet sağlanarak, maliyetlerin ciddi oranda düştüğünü görüyoruz. Daire başkanlıklarımızın toplamı yüzde 10 ama özellikle belli başlı daire başkanlıklarında doğrudan temin oranı o kadar yüksek ki… Örneğin Kültür Daire Başkanlığı’nın doğrudan temin oranı yüzde 77 ve pazarlık usulü. Basının oranı yüzde 36. Makine ikmalin oranı yüzde 30. Bunu belli daire başkanlıklarında değil de genel hepsini kapsayıp, doğrudan temini kısarak, açık ihale usulüne gidilerek, maliyetlerin düşürülmesinde fayda var.
İHALELER HEP AYNI FİRMALARA…
Birde doğrudan temin ile yapılan alımlarda önemli bir tespitimiz daha var. Bu da şu; ağırlıklı hep aynı firmaları gördük. A dairesine, C dairesine baktık, yine aynı firma yine aynı firma… rekabeti arttırma adına çeşitliliğin sağlanması gerekiyor” şeklinde konuştu.
SİYASİ ANKET YAPTIRILMIŞ
Son 4 yıldır denetim komisyon üyesi olduğunu anımsatan Zafer Şahin Özturan, yapılan anketlerin fazlalığı ve giderleri ile ilgili tespitlerine ilişkin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer’e eleştirilerde bulundu. Özturan, şunları söyledi: “Hizmetleriniz ile ilgili tabiî ki anketler yapılması gerekiyor. Ama anketlerin toplam maliyetine baktığım zaman bir yıl içinde 3,5 milyon TL’lik anket yaptırdığınızı gördüm.
Anketlerin hepsine de baktım. Anketlerinizde sadece kendi hizmetleriniz ile ilgili memnuniyeti veya memnuniyetsizliği ölçmeye değil, genel siyasete de çok fazla girildiğini gördüm. Tüm anketlerde genel siyasete girmişsiniz. Anketlerin çoğunda genel politikanın durumu ölçülmüş. Yapın da bir yıl içinde 3,5 milyon TL’lik anket bu belediyeni bütçesi için çok ciddi bir yük, külfet. Sürekli tasarruf yaptığınız söylüyorsunuz ama ben bunun öyle olmadığını görüyorum. Bir türlü genel politikadan kopamadınız. Anketlerde benim bu yöndeki eleştirilerimi doğruladı.”
“ARAÇ KİRALAMAK YERİNE SATIN ALMALIYIZ”
Belediyenin kaynaklarını, imkanlarını iyi bir noktaya getirmek adına araç kiralamalarla ilgili ciddi planlamalara ihtiyaç olduğunu da dile getiren Zafer Şahin Özturan, belediyenin özellikle atık depolama ile ilgili çok ciddi bir nakliye gideri olduğunu, yıl bazında 100 milyon TL’yi bulan bir giderin söz konusu olduğunu belirtti.
“100 milyon TL’yi aşan araç kira bedeli ödüyoruz, şimdiye kadar biz bu araçların çoğunu kendi bünyemize almalıydık” diyen Özturan, araç kiralama ile ilgili tedbir alınması gerektiğini dile getirdi.
“YÜKSEK KİRA VE TAMİRAT YERİNE KENDİ BİNALARIMIZI YAPALIM”
Başkan Seçer her ne kadar kira bedellerinin düşük olduğunu savunsa da, yüksek kira maliyeti eleştirilerinde bulunan Özturan, belediye binası yapılacak bir hizmet alanı olmasına rağmen, belediyeni farklı birimlerinin dağınık yerlerde hizmet vermeye çalıştığını dile getirdi. “Güzel bir belediye binası yapmalı, tüm yerleşkelerin bir arada olması sağlanabilirdi” diyen Özturan, ancak bumun yapılamadığını kaydetti. Toplam kira rakamları ile ilgili de bilgi veren Özturan, Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin yıl bazında 23 milyon 465 bin TL kira ödediğini söyledi. “23 milyon TL diyorum ama bir yandan da belediye hizmet binası olarak kiraladığımız yapıya da ayrıca tadilat harcaması yapıyoruz” diyen Zafer Şahin Özturan, tamirat, yapım oranlarını çok daha büyük rakamlara ulaştığını kaydetti.
Özturan, belediye hizmet alanımız varken kira, tamirat bedellerini başka yerlere harcamak yerine belediye hizmet alanları oluşturarak buralara harcama çağrısı yaptı.
SOSYAL BELEDİYECİLİK BÜTÇESİ ARTTIRILMALI
Mersin Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmet Daire Başkanlığı’na yeteri kadar bütçe ayrılmadığını savunan Özturan, toplam bütçe içindeki payı 2,33 olan daire başkanlığına daha fazla pay verilmesi gerektiğini söyledi. Özturan, “Sosyal belediyecilik yapıyorsak tam manasıyla bunun da bütçesini arttırmamız gerekiyor” dedi.
“DOĞRUDAN TEMİNDE LİMİTİ AŞMADIK”
Vahap Seçer ise Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin 2022’de doğrudan temin oranının mal alımında yüzde 6,32 olduğunu yüzde 10’un aşılmadığını savunarak, “Hizmet alımında yüzde 4,4 demek daha yarıya bile ulaşmamışız. Yapım işlerinde ise yüzde 0,82. Ortalama oran 4,4. İlk 3 aylık doğrudan temini biz 9 ayda ancak yapabildik. Bu derece düşürmüşüz” dedi.
MİLYONLUK ORGANİZASYONLARA; MİLLİ ŞUUR SAVUNMASI
Araç kiralamak yerine satın alma görüşünde hemfikir olduklarını söyleyen Seçer, etkinlikler konusuna da çok takılmamak gerektiğini, Mersin’in kültür sanat kenti olduğunu söyledi. “Sizin bahsettiğiniz 65 milyon TL, sadece temsil ağırlama veya tanıtım etkinlik değil, her ikisi beraber. Mersin gibi bir kentin 100. yıl kurtuluş yıldönümünü kutluyorsunuz ve bu etkinlikler bir hafta sürdü. Tarih, milli duygular, milli şuur diyoruz. Önemli insanlar geldiler, mücadeleyi anlattılar” dedi.
“4 AYDA BİR ANKET YAPTIRIYORUM”
Anketlerin siyasi içerikli olduğunu ama sadece bundan oluşmadığını savunan Seçer, “ama sadece bundan oluşmuyor. En az anket yaptıran belediye başkanı benim. Benimle ilgili siyasi anketler çok asgari düzeyde. Bende prensip 4 ayda bir anket yaptırıyorum” dedi.
KİRA ELEŞTİRİSİNE YANIT: ‘YA BUNU NİYE ÇOK ŞEY YAPIYORSUNUZ?’
Yerleşke konusunda ise Mersin’i, Ankara ile kıyaslayan Seçer, “Ankara’ya gidin tüm bakanlıklar bir yerde değildir. Ben de nasıl Mersin ölçeğinde bir yerde tarım dairesi, yol asfalt dairesi, kültür sosyal olmaz. Bir bina içinde çalışma özelli olan daireler bir araya gelir. Bizim de 30 yerde yerleşkemiz yok. Ya bunu niye çok şey yapıyorsunuz? Öyle bir diyorsunuz ki. Metropol’deki kiraladığımız 55 metrekare 12 bin 800 TL. Zaten atıl vaziyetteydi, mülk sahibine de iyilik yaptım Mersin’e de. Marina Vista binasını belediye hizmet alanı olarak kiraladık. Toplam 15 bin 500 metrekare. 2 ay içinde geçeceğiz buraya. Kentin göbeğinde boş atıl bir görüntüsü vardı. 10 seneliğine kiraladık, 2023 yılı kirası aylık 623 bin TL. Bu paraya bir mağaza kiralıyorsunuz. Misli misli yok, bizim dükün buna kapalı” dedi.